1. Egzamin praktyczny obejmuje: 

   - manewrowanie jachtem pod żaglami, 
   - manewrowanie jachtem na silniku, 
   - umiejętność kierowania załogą, 
   - pracę w charakterze członka załogi, 
   - umiejętności z zakresu prac bosmańskich. 

2. Umiejętność manewrowania: 

   - manewry pod żaglami na jachcie typu slup o długości kadłuba 
  > niż 5,5 m - przy sile wiatru (1-5)0B, 
   - manewry na silniku na jachcie typu slup o długości kadłuba 
   > niż 5,5 m - przy sile wiatru (1-5)0B, 
   - na akwenie manewrowym z dostępnym pomostem wyposażonym w sprawne urządzenia cumownicze i dostępną boją manewrową.

3. Manewry pod żaglami.

3.1. Manewry podstawowe:
    - zwrot przez sztag, 
    - zwrot przez rufę, 
    - odejście od nabrzeża,
    - dojście do nabrzeża,
    - alarm „człowiek za burtą”.
    - stawanie w dryf.

3.2. Manewry dodatkowe: 
    - dojście do boi,
    - odejście od boi,
    - stawanie na kotwicy,
    - zejście z kotwicy,
   

4. Manewry na jachcie na silniku.

4.1. Manewry podstawowe:
    - odejście od nabrzeża, 
    - dojście do nabrzeża, 

4.2. Manewry pomocnicze: 
     - dojście do boi, 
     - odejście od boi,
     - holowanie jachtu. 

5. Zakres wymagań.

5.1. Egzamin z manewrowania jachtem : 
a) manewrowanie jachtem pod żaglami 
- zdający wykonuje na jachcie pod żaglami minimum wszystkie manewry podstawowe wymienione w pkt. 3.1, .
- o ilości , kolejności i rodzaju manewrów decyduje KE , 
b) manewrowanie jachtem na silniku 
- zdający wykonuje na jachcie minimum wszystkie manewry podstawowe wymienione w punkcie 4.1, 
- o ilości , kolejności i rodzaju manewrów decyduje KE,. 
c) umiejętność kierowania załogą 
- zdający wykazuje na jachcie pod żaglami umiejętność: kierowania i planowania pracy załogi, wydawania komend i poleceń, egzekwowania ich wykonywania we właściwym momencie przez załogę, podejmowania decyzji związanych z manewrowaniem i eksploatacją jachtu, 
d) praca w charakterze członka załogi 
- zdający wykazuje na jachcie pod żaglami umiejętność: reagowania na przechyły jachtu (balastowanie) bez polecenia prowadzącego, prowadzenia foka w stosunku do kierunku wiatru i ustawienia grota, prawidłowego wykonywania poleceń prowadzącego jacht, prawidłowego odpowiadania na komendy, 

5.2. Egzamin z prac bosmańskich: 
- zdający wykazuje umiejętność wiązania 12 wymaganych węzłów oraz usuwania prostych usterek i awarii kadłuba i takielunku, 

6. Definicje i interpretacje.

1. Osoba zdająca egzamin z manewrowania jachtem pod żaglami i na silniku powinna samodzielnie sterować jachtem.
2. Brak komend i poleceń wydawanych załodze przez zdającego egzamin może być traktowane jako brak umiejętności z zakresu kierowania pracą załogi.
3. Za właściwe wykonanie komend i poleceń rozumie się także umiejętność samodzielnego wykonania wszystkich czynności, których wymaga żegluga manewrowania danym jachtem.
4. Za prawidłowe wykonanie manewrów pod żaglami uważa się: 
a) zwrot przez sztag 
- jacht zmienił hals podczas przechodzenia linii wiatru dziobem z zachowaniem zdolności manewrowej w ciągłej, nie przerwanej cyrkulacji, z kursu ostry bajdewind na kurs ostry bajdewind przeciwnego halsu. 
b) zwrot przez rufę 
- jacht zmienił hals podczas przechodzenia linii wiatru rufą w ciągłej, nie przerwanej cyrkulacji, z kursu pełny baksztag na kurs pełny baksztag przeciwnego halsu. 
c) odejście od nabrzeża 
- jacht odszedł od nabrzeża przy pomocy żagli i odpłynął na zadanym halsie. 
d) dojście do nabrzeża 
- jacht doszedł przy pomocy żagli we wskazane przez KE miejsce i zacumował w określony przez nią sposób. 
e) alarm „człowiek za burtą” 
- ogłoszono alarm, wyznaczono obserwatora, podano środki ratunkowe po nawietrznej „człowieka za burtą” , 
- podejście do „człowieka za burtą” odbyło się na żaglach, na kursie bajdewind, właściwą burtą z prędkością ok. 1 węzła ( ok. 0.5 m/s), w czasie nie dłuższym niż 3 minuty, 
- wyznaczono odpowiednio wcześnie osoby do podjęcia „człowieka za burtą” i w zależności od konstrukcji jachtu podjęto go z wody na pokład, 
- udzielono „człowiekowi” niezbędnej pomocy, 
- utrzymano zdolność manewrową jachtu przez cały czas manewru. 
f) dojście do boi 
- jacht zatrzymał się w linii wiatru, w odległości skutecznego zasięgu bosaka, a boja znajduje się przed dziobem lub do wysokości want, 
- zacumowano jacht przy zrzuconym lub zrolowanym foku. 
g) odejście od boi 
- jacht po postawieniu żagli i oddaniu cumy dziobowej odszedł od boi na zadany hals. 
h) stawanie na kotwicy 
- sklarowano kotwicę i przygotowano dostateczną długość liny kotwicznej, 
- rzucono kotwicę przy nieznacznym posuwaniu się jachtu do przodu w linii wiatru z jednoczesną cyrkulacją, lub po rozpoczęciu biegu wstecznego, 
- zrzucono lub zrolowano foka, w razie konieczności podczas dryfu jachtu w linii wiatru luzowano linę kotwiczną. 
i) zejście z kotwicy 
- po wyrwaniu kotwicy jacht odszedł na zadany hals, 
- dokonano klaru kotwicy i liny kotwicznej. 
j) stawanie w dryf 
- podczas kursu bajdewind bez luzowania wybranego foka nastąpiło przejście dziobem linii wiatru, ustawiono jacht burtą do wiatru, płetwę steru wyłożono na burtę nawietrzną i utrzymano jacht w dryfie. 
5. Za prawidłowe wykonanie manewrów na silniku uważa się: 
a) odejście od nabrzeża 
- jacht odszedł na zadany kurs. 
b) dojście do nabrzeża 
- jacht zatrzymał się we wskazanym przez KE miejscu. 
c) dojście do boi 
- jacht zatrzymał się w linii wiatru, w odległości skutecznego zasięgu bosaka, a boja znajduje się przed dziobem. 
- zacumowano jacht i wyłączono napęd. 
d) odejście od boi 
- jacht po uruchomieniu silnika i oddaniu cumy odszedł od boi na zadany kurs. 
f) holowanie pojedynczego jachtu 
- gdy na jachcie sklarowano i zamocowano hol, prawidłowo go podano i przeprowadzono zespół holowniczy we wskazane miejsce. 
6. Obowiązuje znajomość 12 węzłów: prosty, ratowniczy (dwa sposoby), knagowy, buchta, ósemkowy, refowy, szotowy, flagowy, rożkowy, sztyk, wyblinka, cumowy żeglarski. 
7. Stosuje się następujące kryteria ocen:

5 – bardzo dobry 
- zdający wykonuje manewry pod żaglami lub na silniku w sposób bezpieczny i skuteczny, powtarzalny i pewny, bez poprawek, potrafi kierować załogą w sposób zdecydowany,

4 – dobry 
- zdający wykonuje manewry w sposób bezpieczny i skuteczny bez poprawek, potrafi kierować załogą,

3 – dostateczny 

- zdający wykonuje manewry pod żaglami lub na silniku w sposób bezpieczny i skuteczny z poprawkami, potrafi kierować załogą w stopniu wystarczającym,

2 – niedostateczny (ocena nie zaliczająca egzamin)
  - zdający nie potrafi wykonać w sposób bezpieczny i skuteczny manewrów , nie potrafi kierować załogą , 
   - ze względu na bezpieczeństwo załogi lub jachtu odebrana została zdającemu komenda podczas egzaminu, 

8. Uwagi końcowe. 

1. Przed egzaminem praktycznym KE powinna zapoznać zdających z niniejszymi wytycznymi, a po jego zakończeniu - omówić wyniki (szczególnie w przypadku ocen niedostatecznych).

2. KE ma obowiązek zapewnić bezpieczeństwo żeglugi w czasie trwania egzaminu.

3. Na życzenie zdającego KE powinna umożliwić mu zapoznanie się w czasie paru minut z własnościami żeglugowymi jachtu.

4. Jeżeli KE uzna, że wykonywany manewr zagraża bezpieczeństwu załogi lub jachtu, powinna odebrać zdającemu komendę, co oznacza ocenę niedostateczną.

5. KE decyduje o tym czy wykonany manewr był bezpieczny i skuteczny oraz o ocenie egzaminu.

6. Droga przebyta przez jacht i liczba zwrotów może być, co najwyżej dwukrotnie większa od uznanej przez KE za niezbędne.

7. Osoba zdająca egzamin może wykonywany manewr przerwać i powtórzyć go od początku tylko raz.

8. Egzamin z alarmu „człowiek za burtą” odbywa się na otwartym akwenie.

9. Ocena końcowa egzaminu praktycznego jest średnią arytmetyczną z poszczególnych jego członów. 

EGZAMIN TEORETYCZNY

1. Egzamin teoretyczny obejmuje sprawdzenie wiadomości z następujących przedmiotów: 
   - przepisy, 
   - budowa jachtu, 
   - teoria żeglowania, 
   - locja śródlądowa, 
   - meteorologia, 
   - ratownictwo.

2. Wiedzę z zakresu wiadomości teoretycznych należy sprawdzić w formie: 
 a) egzaminu pisemnego do wyboru przez KE.
   - pisemne odpowiedzi na pytania, 
   - rozwiązanie testu, 
  b) ustnych odpowiedzi na pytania.

3. O wyborze formy egzaminu teoretycznego oraz pytaniach decyduje Komisja Egzaminacyjna.